Quyết định tạm thời giảm thuế nhập khẩu giữa Mỹ và Trung Quốc trong vòng 90 ngày đã tạo ra một "cú sốc" trên thị trường vận tải biển. Ngay sau thông báo này, cước vận tải biển từ Trung Quốc sang Mỹ đã tăng phi mã, đẩy các chủ hàng vào tình thế khó khăn: vừa phải tăng chi phí, vừa phải gấp rút nhập hàng trước khi thời hạn ưu đãi thuế kết thúc. Điều này hoàn toàn trái ngược với tình trạng "bất định" và nhu cầu vận chuyển giảm mạnh chỉ 2 tuần trước đó, khiến nhiều doanh nghiệp lưỡng lự không biết nên mua và gửi hàng như thế nào trong bối cảnh chính sách thuế quan liên tục thay đổi.
Vì Sao Cước Vận Tải Biển Tăng Đột Biến?
Sự tăng giá này được thúc đẩy chủ yếu bởi tâm lý cấp bách của các doanh nghiệp Mỹ muốn nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc để tận dụng "khoảng trống thuế quan" 90 ngày. Họ đang cố gắng đưa về Mỹ lượng hàng tồn đọng tại các cảng và nhà máy ở Trung Quốc. Nắm bắt được nhu cầu bùng nổ này, các hãng tàu đã ngay lập tức tăng phụ phí và cước phí vận chuyển.
Mức Tăng Cước Vận Tải Biển Đáng Báo Động
Chỉ trong vòng chưa đầy 1 tháng, cước vận tải biển đã tăng gấp đôi.
Nhiều hãng vận tải lớn, bao gồm Hapag-Lloyd, đã thông báo tăng giá đáng kể. Cước vận chuyển cho mỗi container 40 feet từ Trung Quốc đến các cảng Bờ Tây nước Mỹ đã tăng từ 3.500 USD lên 6.500 USD kể từ ngày 1/6.
Đối với các cảng ở Bờ Đông, mức cước mới thậm chí còn cao hơn, tăng từ 4.500 USD lên 7.500 USD.
Một đợt tăng giá nữa, dự kiến vào ngày 15/6, có thể đẩy cước phí lên tới 8.500 USD/container theo báo cáo của Journal of Commerce.
Dữ liệu phân tích tuyến Trung Quốc - Bờ Tây Mỹ từ ngày 14/5 cho thấy cước trung bình đã tăng khoảng 8%, từ 2.600 USD lên 2.805 USD/container 40 feet.
Đặc biệt, nhóm khách hàng sẵn sàng trả giá cao nhất (top 25%) ghi nhận mức tăng lên tới 18%, đạt 3.100 USD/container trong cùng thời gian. Đây là những doanh nghiệp phản ứng nhanh, chấp nhận giá cao để đẩy nhanh nhập hàng.
Ảnh Hưởng Đến Doanh Nghiệp và Người Tiêu Dùng
Sự tăng cước phi mã này gây áp lực lớn lên các doanh nghiệp nhập khẩu:
Giảm biên lợi nhuận: Chi phí vận chuyển tăng gần gấp đôi có thể làm giảm đáng kể lợi nhuận của doanh nghiệp. Jay Foreman, CEO Basic Fun, chia sẻ chi phí vận chuyển của họ gần như tăng gấp đôi dù trước đây chỉ chiếm khoảng 3% tổng chi phí sản xuất.
Tăng giá bán lẻ: Việc cước vận chuyển tăng cao kéo theo giá bán lẻ tại các cửa hàng cũng tăng. Walmart trước đó đã cảnh báo rằng các mức thuế quan mới sẽ khiến giá bán lẻ tăng.
Khó khăn cho doanh nghiệp nhỏ: Trong khi các doanh nghiệp lớn như Home Depot có thể đàm phán giảm giá phần nào, các công ty nhỏ gần như không có lợi thế đàm phán và buộc phải chấp nhận mức giá cao. Ông Foreman nhấn mạnh không có quy định hay cơ chế kiểm soát nào giới hạn mức giá các hãng vận tải được phép thu.
Tìm giải pháp thay thế: Một số doanh nghiệp đã tìm đến vận tải hàng không dù chi phí cao hơn đáng kể so với vận tải biển, nhằm tránh thuế cao nếu chậm trễ. Điều này cho thấy các doanh nghiệp sẵn sàng trả giá cao để đảm bảo hàng hóa được lưu thông.
Dự Báo Thị Trường Cước Vận Tải Biển
Khác với các đợt tăng giá trước đây do đại dịch hay khủng hoảng Biển Đỏ, đợt tăng giá lần này được dự báo ngắn hạn hơn. Nhu cầu tăng cao chủ yếu nhằm mục đích dự trữ hàng hóa trong vòng 90 ngày miễn giảm thuế.
Dự kiến khi các chủ hàng hoàn tất việc tích trữ, dòng nhập khẩu sẽ giảm tốc.
Các hãng tàu có thể sẽ lại đối mặt với tình trạng dư thừa công suất, khiến cước vận tải biển khó duy trì ở mức cao lâu.
Mùa cao điểm vận tải quý III/2025 có thể đến sớm hơn nhưng không kéo dài, và giá cước khả năng sẽ sớm giảm trở lại.
Lời Khuyên Cho Doanh Nghiệp
Đối mặt với biến động này, các chuyên gia khuyên doanh nghiệp không nhất thiết phải hy sinh hiệu quả tài chính. Quan trọng là hiểu rõ các yếu tố đang thúc đẩy giá cước và xác định đúng phân khúc thị trường mục tiêu để đàm phán. Những doanh nghiệp ký hợp đồng khi giá cước đang leo thang sẽ chịu thiệt so với người biết "chờ sóng" khi giá cước giảm sau giai đoạn nhập hàng rầm rộ.