Khóa học cùng chuyên gia

Sầu riêng Việt Nam và cái giá của sự cẩu thả

MỤC LỤC

    ➤  Không phải lũ lụt, sâu bệnh hay biến động giá cả, mà chính sự gian dối mới là cơn bão thật sự đang làm chao đảo ngành sầu riêng Việt Nam.

    Chỉ trong vài tháng, hai sự việc tưởng chừng không liên quan — mua bán mã vùng trồng, giấy kiểm nghiệm giả và phát hiện chất vàng O trong lô hàng xuất khẩu — đã cùng nhau bóc trần những lỗ hổng lớn trong chuỗi quản lý chất lượng nông sản của chúng ta.

    1. Khi tem kiểm nghiệm trở thành món hàng

    ➤  8 giám đốc doanh nghiệp và 9 cá nhân bị khởi tố vì mua bán mã vùng trồng, giấy kiểm nghiệm — những thứ vốn được xem là “hộ chiếu” để nông sản Việt bước ra thế giới.

    Khi “hộ chiếu” bị rao bán, nghĩa là ai cũng có thể cầm tấm vé đi mà không cần qua cửa kiểm soát.

    Và rồi những container sầu riêng “không gốc gác”, không đạt chuẩn vẫn ung dung vượt biên giới, làm tổn thương uy tín không chỉ của một doanh nghiệp, mà của cả một ngành hàng.

    Uy tín bị sứt mẻ là thứ khó lấy lại nhất. Bởi trong thương mại quốc tế, một lần mất niềm tin là cả chuỗi đơn hàng, đối tác, thị phần đều có thể rời đi mà không ngoái lại.

    2. Chất vàng O – vết nhơ trên lớp vỏ vàng

    Giữa lúc niềm tin chưa kịp hồi phục, Tổng cục Hải quan Trung Quốc lại phát hiện chất vàng O (Auramine O) trong một số lô sầu riêng Việt Nam.

    Một loại hóa chất nhuộm công nghiệp, hoàn toàn bị cấm trong thực phẩm, nhưng vẫn được sử dụng để “làm đẹp” cho trái sầu riêng — thứ vốn đã tự nhiên đủ rực rỡ.

    Từ đó, chuỗi phản ứng dây chuyền diễn ra:

    ➤ Các chi cục kiểm dịch buộc phải soi từng lô hàng, lấy mẫu kiểm tra từng chỉ tiêu.

    ➤  Hàng bị trả về phải kiểm nghiệm lại từ đầu, nếu đạt mới được phép tiêu thụ, nếu không đạt sẽ bị xử lý ngay tại cửa khẩu.

    ➤  Những biện pháp ấy cần thiết, nhưng cũng đồng nghĩa với việc hàng hóa bị chậm, chi phí tăng, cơ hội xuất khẩu vụ mùa bị đứt gãy.

    3. Cú trượt dài của thương hiệu

    ➤  Một thương hiệu quốc gia không mất vì một quả sầu riêng hỏng, mà mất vì niềm tin vào hệ thống kiểm soát bị thủng.

    ➤  Khi giấy tờ có thể mua, khi tiêu chuẩn bị coi nhẹ, thì không chỉ Trung Quốc — mà bất cứ thị trường khó tính nào — cũng sẽ dè chừng với cái tên “Vietnam Durian”.

    ➤  Thương hiệu, vốn được xây bằng năm tháng cần mẫn, có thể sụp đổ chỉ vì một hành động gian dối nhất thời.

    4. Câu chuyện không chỉ của sầu riêng

    Thực ra, đây không chỉ là chuyện của sầu riêng, mà là câu chuyện về tính chuyên nghiệp trong xuất khẩu nông sản Việt Nam.

    Nếu ngành điện tử sống bằng công nghệ, thì ngành nông sản sống bằng niềm tin.

    Một “con sâu” gian lận có thể khiến cả “rổ sầu riêng” bị kiểm tra, bị trả hàng, bị nghi ngờ.

    Và mỗi lần như thế, người nông dân lương thiện lại phải trả giá cho lỗi lầm không thuộc về họ.

    5. Cái giá của sự cẩu thả

    Nhìn lại, những vụ việc vừa qua không chỉ gây thiệt hại kinh tế, mà còn cho thấy một căn bệnh mãn tính:

    ➤  Cẩu thả trong kiểm soát, dễ dãi trong quy trình, và thiếu tôn trọng giá trị thật của sản phẩm Việt.

    ➤  Sầu riêng Việt Nam không thua kém ai về chất lượng, nhưng nếu quản lý vẫn “lỏng như vỏ sầu riêng chín rụng”, thì chúng ta sẽ mãi là người bán hàng rẻ trong cuộc chơi toàn cầu.

    LÊ SÀI GÒN
    NCS Tiến sĩ Quản trị Kinh doanh Quốc tế

    "Khi giảng dạy, tôi thường chia sẻ những điều tôi từng làm sai và lỗi lầm trong công việc và sự nghiệp, còn những cái đúng, đã có sách vở."

    ANH CHỊ ĐANG PHÂN VÂN LỰA CHỌN KHOÁ HỌC?

    Zalo tư vấn chat Simex Gọi tư vấn chat Simex Tư vấn 24/07 Zalo tư vấn chat Simex